De zomer begint al bijna en hiermee komen ook de vlinders in de buik weer, en vele nieuwe aanzoeken. Na een hoogstwaarschijnlijk prachtig aanzoek begint het plannen van de bruiloft. De gastenlijst, de jurk, de taart, maar natuurlijk ook de ceremonie zelf wordt gepland. Wordt het een burgerlijk huwelijk, of komt er ook een kerkelijke voltrekking? Het is een mooie ceremonie en hoewel steeds minder stellen kiezen voor een kerkelijk huwelijk, blijft de charme van het bezegelen van de liefde voor de kerk en God, magisch!
Bij trouwen in de kerk komt meer kijken dan een burgerlijk huwelijk. Het is veel meer dan ‘alleen’ een ruimte vinden om het huwelijk te voltrekken: Er zijn regels waar je je aan moet houden. Stellen zijn vaak niet op de hoogte van eventuele organisatorische en traditionele aspecten die bij een kerkelijk huwelijk komen kijken. Als jij voor een kerkelijk huwelijk kiest, lees dan snel verder en mis deze gids met 10 tips voor het trouwen in de kerk niet!
Nog geen aanzoek gehad? Neem het heft in eigen handen en bekijk deze tips voor de meest originele huwelijksaanzoeken!
Verschillende kerkelijke huwelijken
Er zijn vier soorten kerkelijke huwelijken. Protestant, katholiek, gemengd en oecumenisch. Bij al deze kerkelijke huwelijken laten de bruid en bruidegom hun huwelijk inzegenen door een dominee of dominee.
Trouwen voor de katholieke kerk
Je kunt pas trouwen in de kerk als je voor de wet getrouwd bent. Het kerkelijk huwelijk komt dus pas na het jawoord voor de ambtenaar. Voor veel gelovigen is het kerkelijk huwelijk meer een aanvullende plechtigheid, in plaats van een daadwerkelijke huwelijkssluiting. Voor de katholieke kerk is dat niet zo. De wet staat buiten het huwelijk dat je voor de kerk sluit. Als je voor de katholieke kerk trouwt zul je een huwelijksformulier moeten tekenen waaruit blijkt dat je niet eerder voor de kerk bent getrouwd. Als je wel eerder getrouwd bent geweest moet het eerdere huwelijk nietig verklaard worden.
Trouwen voor de protestantse kerk
Voor de protestantse kerk is het huwelijk geen sacrament, zoals bij het katholieke huwelijk. Het huwelijk wordt in de protestantse kerk slechts ‘bevestigd,’ na de burgerlijke huwelijksvoltrekking. Ook heeft de protestantse kerk vaak minder voorschriften voor eerder getrouwde stellen. De protestantse kerk sluit zich meestal aan bij de wettelijke regelgeving over scheiden. Het is hoe dan ook een goed idee om dit vooraf te bespreken met je dominee, als dit op jou van toepassing is.
Een gemengd huwelijk
Een gemengd huwelijk is een huwelijk tussen een christen en iemand met een andere religieuze achtergrond, of het huwelijk tussen een niet-gelovige en een gelovige. Een gemengd huwelijk kan wel plaatsvinden in de kerk, maar niet elke dominee of dominee zal hier achter staan. De verschillende achtergronden van de partners worden dus vooraf besproken, en zullen ook zeker een rol spelen in de gesprekken met de geestelijke. Bij een gemengd stel is het ook mogelijk om alleen de zegening te ontvangen. Dit houdt in dat je wel een zegening over het huwelijk ontvangt, maar niet per se voor de kerk trouwt. Het zijn vaak freelance pastoors of dominees die dit huwelijk sluiten.
Oecumenisch huwelijk
Een oecumenisch huwelijk is een huwelijk tussen twee personen met een verschillende christelijke achtergrond. Dit kan dus bijvoorbeeld een huwelijk tussen een katholiek en protestant zijn. Als jouw huwelijk een oecumenisch huwelijk is, moeten jullie kiezen in welke kerk jullie willen trouwen. Een oecumenische huwelijksmis in een katholieke kerk kan alleen plaatsvinden onder leiding van een pastoor. Bij de mis is dan wel een dominee aanwezig. Het is een katholieke mis en de voltrekking is dan ook een sacrament.
Een oecumenische dienst in een protestantse kerk vindt plaats onder leiding van een dominee. Bij de dienst is een pastoor aanwezig, maar ook zijn rol blijft dit keer beperkt. De katholieke partner moet toestemming vragen aan de bisschop om een gemengd huwelijk aan te mogen gaan. Als de toestemming is verleend is het huwelijk geldig. Als het echtpaar trouwt voor de kerk zonder dominee of dominee, of zonder toestemming is het huwelijk niet officieel erkend door de katholieke kerk. Dit is niet het geval bij de protestantse kerk.
De trouwlocatie
Tegenwoordig is geen trouwlocatie meer te gek. Waar mensen vroeger in hun eigen gemeente trouwden, worden bruiloften nu overal ter wereld gevierd! Ook de kerk waar je voor trouwt, hoeft niet meer per se tot een van de kerken van jouw parochie te horen. Hoewel dit misschien wel de kerk met de meeste charme, geschiedenis en herinneringen van je verleden is, de kerk die het dichtst bij je staat.
Bruidsparen kijken nu vaker naar een kerk of kapel die ze mooi vinden. Intieme, charmante, oude ruimtes met mooi licht staan natuurlijk prachtig op de trouwfoto’s en geven direct sfeer.
Maar let op: Niet alle kerken of kapellen staan open voor deze vernieuwingen. Spreek daarom op tijd met de pastoor of dominee over de mogelijkheden. Er is namelijk een kans dat je anders teleurgesteld wordt. Onthoud ook vooraf deze regels: Wil je een katholiek huwelijk, dan kan deze ceremonie alleen in een katholieke kerkruimte voltrokken worden. Een protestantse kerk is dan ook geen optie. Andersom kan dit wel.
Als je trouwt in een kerk of kapel die niet tot je eigen parochie behoort, moet je ook altijd je eigen pastoor of dominee om toestemming vragen. Ook de pastoor of dominee van de kapel moet akkoord zijn.
Save the date!
Neem op tijd contact op de kerk. Meestal kan het huwelijk een jaar van tevoren aangemeld worden. Het minimum voor de aanmelding is ongeveer drie maanden van tevoren. Op deze manier is er nog tijd om je goed voor te bereiden. Let bij het uitkiezen van de datum dat huwelijk altijd wel ná het wettelijk huwelijk plaatsvindt. Het bruidspaar is altijd vrij de datum van het huwelijk te kiezen. Sommige dagen zijn niet geschikt om te trouwen. Tijdens de feestdagen of dagen vóór en na Pasen kan een huwelijk niet voltrokken worden. Ook wordt er soms niet op zaterdag gehuwd omdat de pastoor of dominee dan alleen beschikbaar is voor de reguliere weekendvieringen. Vraag bij het bespreken van de datum ook of jullie de enigen zijn die op die dag trouwen, als dat niet het geval is moet hier natuurlijk rekening mee worden gehouden.
Jullie gepersonaliseerde Save The Date kaart? Bij Kaartje2Go kunnen jullie zelf jullie kaarten ontwerpen: snel en gemakkelijk!
Eerste gesprek pastoor of dominee
Een van de mooie bijkomende aspecten van een kerkelijk huwelijk zijn de gesprekken met de pastoor of dominee. Iedere pastoor of dominee zal vragen naar jullie achtergrond, beweegredenen, maar ook hoe jullie elkaar hebben leren kennen en welke plaats het geloof in jullie huwelijk zal krijgen. De pastoor of dominee hoopt jullie met deze gesprekken zichzelf en ook het aanstaand echtpaar zo goed mogelijk op de sluiting en het huwelijk voor te bereiden. Het is ook mogelijk vooraf een huwelijkscursus te volgen, om dieper in te gaan over de verplichtingen die bij het huwelijk komen kijken.
Bedenk van te voren dus goed met je partner wat jullie beweegredenen zijn. Na de gesprekken met de pastoor of dominee zullen niet alleen jullie beweegredenen duidelijk worden, ook wordt besproken hoe de dienst eruit komt te zien, welke teksten en muziek er gebruikt gaan worden en in welke volgorde de ceremonie plaatsvindt. Het huwelijksformulier en liturgie is hier een belangrijk onderdeel van.
Het huwelijksformulier en Liturgie
Bij het sluiten van het huwelijk leest de pastoor of de dominee het huwelijksformulier voor. In dit formulier worden de plichten en rechten van het aanstaande echtpaar genoemd. Er zijn verschillende huwelijksformulieren. Sommige zijn langer, andere weer wat korter. Het gekozen huwelijksformulier wordt in zijn geheel voorgelezen en altijd eindigt met de bevestiging van het huwelijk. Dit kan in de vorm van een vraag zijn. Het aanstaand echtpaar zal hier ‘ja’ op antwoorden. Het kan ook in de vorm van een belofte zijn, die het bruidspaar tegen elkaar uitspreekt. Soms is het ook mogelijk om een eigen trouwbelofte uit te spreken, of twee verschillende beloftes uit te spreken.
De liturgie –de opbouw van de dienst- wordt vaak door de bruidsparen zelf geschreven en gepersonaliseerd met een passende opmaak. Zorg dat je van te voren weet wie hier verantwoordelijk voor is, want het is erg vervelend als je dit op het laatste moment zelf moet doen. Als je zelf het tekstboekje maakt kan dit in dezelfde stijl als je trouwkaart met eventueel een persoonlijke tekst of een dankwoord. Laat de pastoor of dominee het tekstboekje nakijken voordat het gedrukt wordt.
In liturgie kunnen verschillende teksten gebruikt worden: Bijbelteksten (Genesis, de Talmoed, Korinthiërs), literatuur (De Kleine Prins, Het fluwelen konijn, Confusies) of gedichten (Shakespeare, Shelley, Pieter Corneliszoon Hooft). Bovendien bestaat de liturgie bijna altijd uit volgende onderdelen, in een bepaalde volgorde: Eerst worden enkele liederen gezongen. Vervolgend worden gebeden uitgesproken en worden één of meer bijbelgedeeltes voorgelezen. Hierna volgt een korte preek of overdenking en vervolgens komt de bevestiging van het huwelijk met behulp van een huwelijksformulier. Daarna worden de ringen uitgewisseld, vindt een collecte plaats en wordt de trouwbijbel of huwelijkskaars uitgereikt. Als afsluiting vindt de laatste zegen plaats: één voor het bruidspaar en één voor alle aanwezigen.
Getuigen?
Bij het katholieke huwelijk worden bruid en bruidegom allebei bijgestaan door één of twee getuigen. Tijdens de voltrekking staan zij om het bruidspaar heen. Getuigen kunnen familieleden of vrienden zijn. Bij de protestantse dienst zijn geen getuigen aanwezig, hoewel het tegenwoordig wel mogelijk is. Als hier behoefte aan is kan dit natuurlijk altijd besproken worden. Vergeet niet om je getuigen op tijd te vragen, en te bespreken wat je van deze bijzondere personen verwacht.
De binnenkomst en de gasten
Bij een kerkelijk huwelijk hoort een etiquette waar je misschien nog nooit eerder van hebt gehoord. Het is goed om bijvoorbeeld op de hoogte te zijn van de binnenkomst. Bij binnenkomst in de kerk –het bruidspaar eerst- hoort de bruid binnen te komen aan de linkerkant. De bruidegom of haar vader loopt aan de rechterkant. De bruid houdt het boeket in haar rechterhand, maar na ceremonie houdt zij deze in haar linkerhand. In de kerk zit de bruid links van de bruidegom. De gasten van de bruid zitten aan de linkerkant, en de gasten van de bruidegom aan de rechterkant. Vrouwen zitten ook hier weer links van de heren.
Traditioneel wordt de bruid aan het begin van de dienst weggegeven. De bruidegom loopt dan óf mee naar het altaar, of wacht daar op zijn bruid. Het meelopen is minder traditioneel maar gebeurt vaker. Na de ceremonie verlaat het bruidspaar als eerste de kerk. Daarna verlaten de ouders, de getuigen, de broers en zussen, en de grootouders de kerk. Als laatste vertrekt de rest van de familie en vrienden.
Als de gasten binnenkomen is het fijn als ze weten waar ze kunnen gaan zitten. De meest dierbaren van het koppel hebben echter vaste plekken: De bruid zit aan de linkerkant van haar man, en de ouders zitten vaak naast jullie. De volgorde is, van vooraf en van rechts naar links, vader van de bruid, moeder van de bruid, bruidegom, bruid, vader van de bruidegom, moeder van de bruidegom. Voor de overige gasten kun je een ‘seatingplan’ maken. Iedereen weet zo zijn of haar plek tijdens de voltrekking. Je kunt hiervoor naamkaartjes maken. Bovendien voorkom je zo lege rijen vooraan in de kerk: Sommige mensen zijn verlegen en zullen bij binnenkomst niet vooraan gaan zitten.
Als je wilt dat de gasten actief meedoen kun je dit aangeven in de liturgie, of speciale gasten vooraf vragen. Ze kunnen bijvoorbeeld een stuk voorlezen uit de bijbel of een muzikale bijdrage te leveren. Vraag je gasten wel tijdig want je wilt ze niet in een lastige positie brengen als ze zich niet goed kunnen voorbereiden. Bedenk ook of je wilt dat de gasten je na de dienst kunnen feliciteren of niet. Overleg dit ook met de pastoor of dominee, is er tijd en ruimte voor felicitaties?
Een dresscode?
Als je de beslissing maakt om voor een kerkelijk huwelijk te kiezen, moet je er rekening mee houden dat er regels zijn in de kerk. Tradities moeten worden gerespecteerd in een heilige plaats als de kerk. Vraag na het wenselijk is als de trouwjurk gesloten is, of een sluier verplicht is, of een hoed mag, en houdt dit allemaal in je achterhoofd bij het uitzoeken van de jurk. Dit geldt natuurlijk ook voor de gasten, dus als er wensen zijn wat betreft de dresscode, meldt dit dan ook op de trouwkaart.
Muziek en versiering
Muziek geeft sfeer, en al helemaal in een prachtige kerk met goede akoestiek. Vraag vooraf wat mogelijk is om eventuele teleurstellingen te voorkomen. Pastoors en dominees hebben namelijk altijd inspraak in de manier waarop muziek invulling geeft; het is immers Gods huis waar je in trouwt. Vraag of er een koor aanwezig is of niet, of er verplichte liederen zijn, en denk na over vergoeding als de organist of het kerkkoor extra komt.
Sommige pastoors en dominees staan open voor eigen invullingen, en accepteren een band of eigen gekozen teksten. Let wel op dat een kerkdienst een eigen karakter heeft en dat hier bepaalde muziek bij past. Gelukkig hoeven liederen en gezangen niet per se ‘saai’ te zijn. Er is veel liturgische muziek te vinden die hipper is dan je misschien dacht.
Ook de aankleding van de kerk geeft sfeer. Hoe wil je de kerk aankleden? Meestal mag je eigen bloemen en versiering meebrengen. Maar in sommige kerken is er een speciale werkgroep die hier altijd verantwoordelijk voor is. Vraag dit vooraf zodat je weet wie hier verantwoordelijk voor is. Vaak worden de banken versiert met linten en strikken, of bloemen. Op het altaar worden vaak twee grote bloemstukken geplaatst, maar houd rekening met de grootte van de kerk want een kleine kerk wil je niet volstoppen met bloemen.
Ook na de ceremonie, bij het verlaten van de kerk, zijn er nog mogelijkheden. Vraag na of er kerkklokken geluid mogen worden na de ceremonie en bespreek met de pastoor of dominee of er rijst gegooid mag worden na de dienst. Het gooien van rijst staat voor vruchtbaarheid, maar er kan ook met bloemblaadjes, vogelzaadjes of confetti gegooid worden. In veel gemeenten is dit allemaal verboden.
Het uitwisselen van de ringen?
Denk na over de opties. Wil je de trouwring bij het wettelijk of kerkelijk huwelijk uitwisselen? Bij het uitzoeken van de ringen moet je rekening houden om welke vinger je de ring gaat dragen: Katholieken dragen de ring om hun linkerhand, protestanten om de rechterhand. En wil je tijdens de inzegening knielen of blijf je liever staan? En als je wilt knielen, vraag dan naar een speciaal knielbankje voor huwelijksdiensten.
Wij hopen dat jullie met deze informatie en tips nu helemaal voorbereid zijn op het kerkelijk huwelijk!
Wil jij ook zulke mooie foto’s op jouw trouwdag? Vind de beste fotografen in onze database!
Meer inspiratie opdoen voor jullie bruiloft? Lees dan ook:
Neem contact op met de leveranciers die in dit artikel zijn genoemd!
Wil jij het laatste nieuws voor jullie bruiloft niet missen?
Abonneer je op onze nieuwsbrief
Laat een bericht achter